HDR TV: το νέο στάνταρ στην εικόνα της τηλεόρασης

Τι είναι η HDR TV και πόσο μας ενδιαφέρει;

Καθώς η ανάλυση 4Κ (ή Ultra HD) γίνεται όλο και πιο γνωστή και οι τηλεοράσεις με αυτή την ανάλυση όλο και πιο δημοφιλείς, το 2016 είναι η χρονιά που το επόμενο μεγάλο βήμα στην τεχνολογία της κινούμενης εικόνας – το HDR – θα γίνει κοινός τόπος. Τι είναι όμως ακριβώς η HDR TV και κατά πόσον θα έπρεπε να ασχολούμαστε μαζί της; Παρακάτω θα σας πούμε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε.

Η τεχνολογία γενικώς κινείται πια με ιλιγγιώδεις ταχύτητες και το επόμενο μεγάλο βήμα εμφανίζεται αμέσως μόλις το προηγούμενο έχει γίνει. Έτσι λοιπόν, η HDR (High Dynamic range) εικόνα για την τηλεόραση, ήταν το κοινό θέμα της έκθεσης CES 2016 και όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστές είχαν κι από ένα τουλάχιστον μοντέλο προς επίδειξη στο οπλοστάσιό τους.

Έχουμε μιλήσει για το HDR στη φωτογραφία και το πώς να δημιουργούμε εικόνες HDR με τη λήψη πολλαπλών εικόνων διαφορετικής έκθεσης, που συνδυάζονται μετά με το κατάλληλο πρόγραμμα σε μια εικόνα εκπληκτικής ευκρίνειας και φωτισμού, όμως τι ακριβώς είναι το HDR στην τηλεόραση;

Μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική ιστορία γιατί στην περίπτωση της κάμερας, μιλάμε για λήψη-σύλληψη εικόνας ενώ στην τηλεόραση μιλάμε για απόδοση-αναπαραγωγή.

Στην TV λοιπόν, το HDR έχει να κάνει – με δυο λόγια – με την τελική αναπαραγωγή εικόνας με πολύ μεγαλύτερη έκταση και εύρος χρωματικής κλίμακας – πολύ πιο φωτεινά άσπρα και πολύ πιο σκούρα μαύρα. Αυτό, καθώς και η πολύ υψηλότερου εύρους απόδοση όλων των ενδιάμεσων χρωμάτων, παράγει μια πιο «δυναμική εικόνα» που κάνει τις υπόλοιπες – μη HDR – οθόνες να μοιάζουν θαμπές και άτονες μπροστά της.

Τα μεγέθη της Αντίθεσης και του Χρώματος είναι τα δύο κύρια θέματα που πρέπει να έχουμε υπόψιν όταν μιλάμε για HDR TV. Θα τα δούμε από κοντά, αλλά πιο πριν θα πρέπει να μιλήσουμε για το πρότυπο που ορίζει τις οθόνες HDR, το Ultra HD Premium.

See also: Τι είναι το HDR στη φωτογραφία και πώς το χρησιμοποιούμε;

Πώς ξέρω ότι μια τηλεόραση είναι HDR;

Μία από τις μεγάλες ανακοινώσεις της CES 2016, ήταν το πρότυπο Ultra HD Premium. Το καινούριο στάνταρ παρουσιάστηκε από την UHD Alliance, μια ένωση κατασκευαστών TV, εταιριών τεχνολογίας και κινηματογραφικών στούντιο, των οποίων ο σκοπός ήταν να προλάβουν την «κακομεταχείριση» του όρου HDR.

Πριν γίνει αυτό, ο όρος HDR TV χρησιμοποιούνταν από τον καθένα χωρίς να υπάρχουν συγκεκριμένα στάνταρ για το τι σήμαινε. Το αποτέλεσμα ήταν ο καθένας να το ορίζει όπως θέλει και να υπάρχει μια σύγχυση στο γενικό τοπίο ως προς την πραγματική χρησιμότητά του.

Όπως είπαμε λοιπόν, δύο μεγέθη ορίζουν το τι είναι HDR TV. Η απόκριση Αντίθεσης και το εύρος Χρώματος.

Απόκριση αντίθεσης (Αντίθεση)

Η αντίθεση (Contrast) είναι το πιο σημαντικό μέγεθος που ορίζει το πόσο καλά δείχνει η εικόνα σε μια τηλεόραση. Έχει να κάνει με την διαφορά (απόσταση) μεταξύ λευκού και μαύρου. Όσο μεγαλύτερη είναι αυτή η διαφορά, τόσο καλύτερα.

Υπάρχουν δύο τιμές που μας ενδιαφέρουν: η μέγιστη φωτεινότητα και το επίπεδο του μαύρου. Και τα δύο μετρώνται σε «nits». Έτσι, για παράδειγμα, μια οθόνη μπορεί να έχει μέγιστη φωτεινότητα 1000 nits και επίπεδο μαύρου 0,01 nits. Η διαφορά των δύο αυτών τιμών είναι γνωστή ως «απόκριση αντίθεσης» (contrast ratio).

Για να πάρει μια οθόνη τον τίτλο «HDR», πρέπει να καλύπτει συγκεκριμένες τιμές των παραπάνω μεγεθών που αναφέραμε.

See also: Φτιάξτε τις φωτογραφίες σας δωρεάν με αυτό το κόλπο στο Mac

Εύρος Χρωματικής κλίμακας (Χρώμα)

Αυτό είναι το δεύτερο εξίσου σημαντικό μέγεθος που ξεχωρίζει μια HDR TV από μια κοινή TV. Όταν μιλάμε για το χρώμα ως μέγεθος που πρέπει να έχει μια HDR TV, εννοούμε ότι πρέπει να μπορεί να αναπαράγει 10 bit χρώμα (εν αντιθέσει με το 8 bit των κανονικών) – ή αλλιώς, «βαθύ χρώμα». Το 10 bit χρώμα περιλαμβάνει πάνω από ένα δισεκατομμύριο διαφορετικές αποχρώσεις (εν συγκρίσει με τα 16 εκατομμύρια του 8 bit).

Καταλαβαίνετε ότι με το 10 bit χρώμα, οι HDR τηλεοράσεις μπορούν να αναπαράγουν πολύ πιο οξείες αντιθέσεις, πιο έντονες σε εύρος και βαθιές σκιές, πιο απαλές μεταβάσεις και τελικά πολύ πιο ρεαλιστική και «τρισδιάστατη» εικόνα.

Επίσης, μια HDR TV πρέπει να μπορεί να αναπαράγει αυτό που λέγεται Ρ3 χρώμα, το οποίο έχει να κάνει με το εύρος της χρωματικής κλίμακας (colour spectrum) που αφορά το συγκεκριμένο στάνταρ. Για να καταλάβετε τι εννοούμε πρέπει να φανταστείτε το συνολικό εύρος χρώματος της «πραγματικής ζωής» (πλήρες RGB). Μέσα σε αυτό σαν υποσύνολα υπάρχουν τα διάφορα χρωματικά εύρη που μέχρι τώρα μπορούμε να απεικονίσουμε σε οθόνες (όπως το sRGB, το Adobe RGB, η κλασική τηλεοπτική εικόνα κλπ). Το Ρ3 είναι ένα υποσύνολο του πλήρους RGB που είναι όμως μεγαλύτερο από όλα τα άλλα.

Τελικά, HDR TV είναι μια οθόνη που μπορεί να αναπαράγει ένα τεράστιο (εν σχέσει με τα μέχρι τώρα δεδομένα) εύρος χρωματικής κλίμακας.

See also: Πώς να συνδέσετε ένα iPhone στην TV

Η διαφορά OLED με τις LED οθόνες

Οι δύο μεγαλύτερες τεχνολογίες οθόνης σήμερα είναι η OLED και η LED. Η μεν OLED είναι «αυτόφωτη», δηλαδή τα pixel της οθόνης παράγουν φως, ενώ η LED είναι «ετερόφωτη», δηλαδή τα pixel της οθόνης φωτίζονται από οπίσθιου φωτισμού λυχνίες LED (backlight).

Η διαφορά τους είναι ότι η πρώτη (OLED) έχει πολύ πιο έντονα και ζωντανά χρώματα με πολύ πιο σκούρο μαύρο αλλά χαμηλότερη μέγιστη φωτεινότητα, ενώ η δεύτερη (LED), έχει πολύ μεγαλύτερη μέγιστη φωτεινότητα, αλλά λιγότερο ζωντανό και σκούρο μαύρο. Τι γίνεται λοιπόν με το HDR στάνταρ όσον αφορά τις δύο τεχνολογίες; Η UHD Alliance κατέληξε σε δύο στάνταρ για το HDR για να τους έχει όλους ευχαριστημένους.

Στάνταρ 1: Πάνω από 1000 nits μέγιστη φωτεινότητα και κάτω από 0,05 nits επίπεδο μαύρου (LED TV).

Στάνταρ 2: Πάνω από 540 nits μέγιστη φωτεινότητα και κάτω από 0,0005 nits επίπεδο μαύρου (OLED TV).

Όπως καταλαβαίνετε, οι διαφορές των μεγεθών και στις δύο περιπτώσεις, παράγουν παρόμοιο contrast ratio. Το ποια τεχνολογία οθόνης θα προτιμήσετε λοιπόν, θα σας το πουν τα μάτια σας.

Και τι γίνεται με το περιεχόμενο;

Εδώ τα πράγματα είναι ακόμη στα «σπάργανα». Όπως καταλαβαίνετε, μια HDR TV δε θα δείχνει καλύτερα περιεχόμενο που δεν έχει ληφθεί ως HDR στο επίπεδο της παραγωγής. Και, πέραν τούτου, αν έχετε ένα δίσκο UHD Blu-ray με HDR περιεχόμενο, δεν θα μπορείτε να τον αναπαράγετε και να τον δείτε σωστά σε μια HDR TV, αν δεν έχετε συσκευή που να είναι UHD Blu-ray με υποστήριξη HDR αναπαραγωγής.

Βέβαια, αυτά δεν θα αργήσουν να εμφανιστούν στην αγορά (περιεχόμενο και συσκευές) και από την άλλη μεριά, συνδρομητικά κανάλια όπως η Netflix έχουν ήδη αρχίσει να διαθέτουν περιεχόμενο σε HDR (τουλάχιστον στο εξωτερικό για την ώρα).

Τα «δισκάκια» UHD Blu-ray HDR περιέχουν επιπλέον πληροφορίες που «λένε» στην HDR TV πώς να αναπαράγει τα χρώματα και τα επίπεδα φωτεινότητας-μαύρου. Αυτού του είδους τα metadata δεν υπάρχουν σε «κλασικά» Blu-ray και UHD Blu-ray δισκάκια (που δεν είναι HDR) με αποτέλεσμα τα χρώματα να είναι ίδια με αυτά μιας κοινής TV σε τέτοιους δίσκους.

Και όσον αφορά το HDR περιεχόμενο, μόνο UHD Blu-ray δίσκοι μπορούν να έχουν τέτοια δεδομένα που να λένε στην τηλεόραση πώς να απεικονίσει σωστά τα χρώματα και όχι τα «κοινά» HD Blu-ray. Πάντως, έχουν ήδη αρχίσει να υπάρχουν στην αγορά του εξωτερικού και συσκευές αναπαραγωγής και δίσκοι UHD Blu-ray HDR. Και όσον αφορά το streaming περιεχόμενο, ήδη γίνονται αλματώδεις πρόοδοι προκειμένου να εμφανιστούν όλο και περισσότερες ταινίες και σειρές που να είναι UHD και HDR.

See also: 4K TV, Ultra HD ή Full HD – Οδηγός αγοράς τηλεόρασης

Να αγοράσω ή όχι;

Τώρα που υπάρχει πια ένα επίσημο στάνταρ (ή μάλλον δύο) και δεν κινδυνεύετε να σας πουλήσουν «γουρούνι στο σακί», μπορείτε να ελέγξετε αν ένα μοντέλο τηλεόρασης που σας ενδιαφέρει είναι όντως HDR. Η ταμπέλα Ultra HD Premium TV (Ultra HD Premium Alliance Certified sticker) υπάρχει μόνο στις αληθινά HDR συσκευές. Κάτι ταμπέλες του τύπου HDR compatible ή παρόμοιες, αποφύγετέ τις γιατί είναι «μαϊμούδες».

Αξίζει βέβαια να κάνετε μια μικρή έρευνα στην ιστοσελίδα του κατασκευαστή για να δείτε τα χαρακτηριστικά του μοντέλου που σας ενδιαφέρει. Ένας έλεγχος στις τιμές αντίθεσης και στο contrast ratio θα σας δείξει, όπως επίσης και το αν καλύπτει το 90% τουλάχιστον του Ρ3 χρωματικού εύρους και – εννοείται – ότι είναι 4Κ ανάλυσης. Και κάτι ακόμη: να είναι μοντέλο του 2016. Καμία TV του 2015 δεν ήταν HDR.

Έχοντας αυτά κατά νου και, αν είστε από αυτούς που βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να έχουν μια νέα τεχνολογία μόλις αυτή εμφανιστεί, προχωρήστε άφοβα.

from Elichord